Popularność serialu Netflix "1670" , który w humorystyczny sposób pokazuje życie w dawnej Polsce, skłoniła nas, aby sprawdzić, kto w tamtych czasach żył na naszych ziemiach. Okazuje się, że także Bogatynia – wtedy znana jako Reichenau – ma swojego bohatera z tamtej epoki.
Johann Hübner, uwspółcześniona wersja portretu z epoki, grafika komputerowa
Johann Hübner, urodzony w 1668 roku w Turowie, czyli w dzisiejszej Bogatyni, wyrósł na jednego z najsłynniejszych pedagogów i popularyzatorów wiedzy w XVIII wieku.
Był nauczycielem, geografem i pisarzem, a jego książki uczyły dzieci i młodzież w całej Europie. Szczególną popularność zdobyły jego „Fragenbücher” (Księgi pytań) – zestawy edukacyjne, w których w prosty i przystępny sposób wyjaśniał geografię, historię czy religię. To właśnie dzięki takim podręcznikom Hübner trafił do tysięcy szkół w Niemczech, na Śląsku, w Czechach, a nawet w Polsce i Rosji.
Najbardziej znane dzieło Hübnera to „Reales Staats-, Zeitungs- und Conversations-Lexicon” (Rzeczowy leksykon państwowy, gazetowy i konwersacyjny) z 1704 roku – encyklopedia, którą wielu historyków uznaje za jedno z pierwszych popularnonaukowych kompendiów dla zwykłych ludzi. Ogromną popularność zdobył też jego zbiór historii biblijnych dla dzieci „Zweymal zwey und fünfzig auserlesene biblische Historien” (Sto cztery wybrane historie biblijne) z 1714 roku, wydawany i tłumaczony przez ponad 150 lat. Warto wspomnieć również o podręczniku „Kurtze Fragen aus der Geographie” (Krótkie pytania z geografii), który wprowadzał młodzież w podstawy wiedzy o świecie.
Hübner zmarł w 1731 roku w Hamburgu, ale pamięć o nim przetrwała w świecie nauki i edukacji. Dziś można powiedzieć, że to właśnie z naszych ziem, z dawnego Turowa pod Bogatynią, pochodził człowiek, który uczył całej Europy, zanim jeszcze słowo „popularyzacja” weszło na stałe do słownika.
Serial „1670” przypomniał nam, że XVII wiek był barwnym, trudnym, ale i twórczym czasem. My również mamy twarz bohatera z tamtych lat – i warto, by Bogatynia o nim pamiętała.
Może to bogatyński Jakub Böhme?