Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu sprawdził przedłożone przez Burmistrza Miasta i Gminy Bogatynia sprawozdanie z wykonania budżetu Gminy i Miasta Bogatynia za 2019 rok. Wydano opinię pozytywną z uwagami.
Skład Orzekający wydał niniejszą opinię w wyniku analizy danych i informacji zawartych w sprawozdaniach z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania (o symbolu Rb), sporządzonych za okres od początku roku do 31 grudnia 2019 roku oraz w przedłożonym 09 kwietnia 2020 roku przez Burmistrza Miasta i Gminy Bogatynia sprawozdaniu rocznym z wykonania budżetu gminy Bogatynia za 2019 rok.
Dokonując, pod względem merytorycznym, badania sprawozdania z wykonania budżetu gminy za 2019 rok, Skład Orzekający stwierdza, że:
- Plan dochodów i wydatków budżetowych wykazany w sprawozdaniu uwzględnia zmiany wynikające z uchwał i zarządzeń organów gminy.
- Plan i wykonanie subwencji są zgodne z wielkościami określonymi przez Ministra Finansów.
- Dochody budżetowe ogółem za 2019 rok zrealizowano w wysokości 169.360.778,08 zł, co w stosunku do zaplanowanych wielkości wynosi 96,76%. Dochody bieżące zrealizowano w kwocie 166.250-747,39 zł, co stanowi 97,67% wielkości planowanej, a dochody majątkowe w kwocie 3.110.030,69 zł, co stanowi 64,62% planu, w tym dochody ze sprzedaży majątku stanowią 1.933.090,08 zł tj. 51,31% kwoty planowanej. Wykonanie wpływów zostało w sprawozdaniu omówione. Przedstawiono stan należności wobec budżetu, skutki udzielonych ulg, umorzeń i odroczeń w zakresie należności podatkowych oraz obniżenia górnych stawek podatkowych.
- Wydatki zrealizowano w kwocie 165.251.998,29 zł, co w stosunku do planu wynosi 93,65%, w tym wydatki bieżące w kwocie 162.305.025,55 zł, co stanowi 95,61% planu, a wydatki majątkowe w kwocie 2.946.972,74 zł, co stanowi 43,90% planu. W sprawozdaniu przedstawiono realizację wydatków bieżących oraz wydatków inwestycyjnych w odniesieniu do poszczególnych zadań
- W wyniku analizy sprawozdań „Rb-27S o dochodach budżetowych” oraz „Rb-28S o wydatkach budżetowych” stwierdzono, że:
- opłaty za wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych określone w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2277) zaplanowane w kwocie 596.000,00 zł zrealizowano w wysokości 596.419,01 zł, co stanowi 100,07% planu;
- wydatki na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych wyniosły 490.495,88 zł, co stanowi 83,77% planu;
- wydatki związane z realizacją programu zwalczania narkomanii wyniosły 9.682,30 zł, co stanowi 92,20% planu; w informacji przedstawiono realizację zadań z gminnego programu profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi oraz zwalczania narkomanii.
- dochody uzyskane z opłat i kar za korzystanie ze środowiska w kwocie 3.393.224,60 zł zostały przeznaczone na finansowanie zadań związanych z ochroną środowiska;
- dochody uzyskane z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi wyniosły 4.667.642,56 zł, co stanowi 89,90% kwoty planowanej; wydatki związane z gospodarką odpadami stanowiły kwotę 6.549.292,19 zł, co stanowi 97,82% kwoty planowanej.
- W sprawozdaniu przedstawiono wykonanie dochodów rachunków dochodów jednostek, o których mowa w art. 223 ust. 1 ufp oraz wydatków nimi finansowanych a także przychodów i kosztów samorządowego zakładu budżetowego.
W wyniku analizy sprawozdania „Rb-30S - z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych”, w Miejskim Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Bogatyni stwierdzono utrzymywanie się ujemnego stanu środków obrotowych, który na 31.12.2019 roku stanowił kwotę 1.326.556,39 zł przy stanie na koniec 2018 roku wynoszącym 1.222.943,06 zł. W zakładzie nastąpił jednak znaczny spadek zobowiązań wymagalnych, które na koniec roku stanowiły kwotę 3.013.562,42 zł, przy stanie na początek roku wynoszącym 4.695.276,16 zł (spadek o 35,82%). Nieterminowe regulowanie zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych narusza zasadę gospodarki finansowej określoną w art. 44 ust. 3 pkt 3 ufp, w myśl której wydatki powinny być dokonywane w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań Niewykonanie w terminie zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych, którego skutkiem jest zapłata odsetek stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Analiza poniesionych kosztów wykazuje, że w 2019 roku zapłacono odsetki w łącznej kwocie 45.507,67 zł. Należy również wskazać na spadek poziomu należności, które na początek 2019 roku stanowiły kwotę 4.273.472,98 zł a na koniec 2.480.005,38 zł (spadek o 42,00%), co świadczy o podjęciu w roku budżetowym skutecznych działań windykacyjnych. W ocenie Składu Orzekającego należy podejmować dalsze działania mające na celu poprawę sytuacji finansowej zakładu, w tym uzyskanie płynności finansowej.
- W wyniku realizacji dochodów i wydatków budżetu gminy za 2019 rok powstała nadwyżka w kwocie 4.108.779,79 zł, przy planowanym deficycie w kwocie 1.430.240,10 zł. Gmina w 2019 roku zaciągała zobowiązania długoterminowe z tytułu pożyczek w łącznej kwocie 5.239.225,18 zł, w tym 4.600.000,00 zł w pozostałych krajowych instytucjach finansowych, oraz dokonała spłaty rat kredytów i pożyczek długoterminowych w łącznej kwocie 8.559.959,42 zł.
Zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek długoterminowych oraz emisji obligacji na 31.12.2019 roku stanowiły kwotę 41.849.315,97 zł. Gmina posiadała ponadto zobowiązania wymagalne w kwocie 3.013.562,42 zł, które w całości stanowią zobowiązania zakładu budżetowego. Gmina posiadała zobowiązania warunkowe z tytułu poręczeń udzielonych innym podmiotom w wysokości 3.211.498,91 zł. Łączna kwota długu na koniec 2019 roku wyniosła 44.862.878,39 zł, co stanowi 26,49% wykonanych dochodów. Relacja ta na koniec 2018 roku wynosiła 43,98%.
Skład Orzekający zwraca uwagę na utrzymywanie się zlej sytuacji finansowej w Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Bogatyni, dalej SP ZOZ, dla którego gmina Bogatynia jest podmiotem tworzącym, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 295). Znaczące zadłużenie SP ZOZ oraz prowadzenie działalności z ciągle występującą stratą niekorzystnie wpływa na sytuację finansową gminy, w związku z ustawowymi obowiązkami organu tworzącego. Zadłużenie SP ZOZ na 31.12.2019 roku ogółem wyniosło 15.228.229,64 zł przy stanie na początek roku wynoszącym 16.740.950,13 zł . W ogólnej kwocie zobowiązań zadłużenie z tytułu pożyczek w pozostałych krajowych instytucjach finansowych (Magellan S.A. i MW Trade S.A.) stanowiło kwotę 13.484.175,95 zł oraz zobowiązania wymagalne kwotę 1.744.053,69 zł. Ponadto w informacji o przebiegu wykonania planu finansowego SP ZOZ za 2019 rok podano, że strata za 2019 rok wyniosła 8.729.740,87 zł (bez amortyzacji 7.749.494,12 zł), co oznacza nieznaczny spadek wielkości w stosunku do roku poprzedniego (było odpowiednio 9.090.084,00 zł i 8.314.470,12 zł). Utrzymujący się wysoki poziom zadłużenia SP ZOZ oraz występujące w kolejnych latach straty niekorzystnie wpływają na sytuację finansową gminy. W 2019 roku wydatki z budżetu gminy na pokrycie ujemnego wyniku finansowego SP ZOZ z lat ubiegłych wyniosły 8.564.589,98 zł. Przepisy art. 59 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej stanowią bowiem, że podmiot tworzący jest obowiązany w terminie:
- 9 miesięcy od upływu terminu do zatwierdzenia sprawozdania finansowego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej pokryć stratę netto za rok obrotowy tego zakładu w kwocie, jaka nie może być pokryta zgodnie z ust. 1, jednak nie wyższej niż suma straty netto i kosztów amortyzacji albo
- 12 miesięcy od upływu terminu określonego w pkt 1 wydać rozporządzenie, zarządzenie albo podjąć uchwałę o likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej - jeżeli strata netto za rok obrotowy nie może być pokryta w sposób określony w ust. 1 oraz po dodaniu kosztów amortyzacji ma wartość ujemną.
- Wynik operacyjny budżetu za 2019 rok, stanowiący różnicę pomiędzy dochodami bieżącymi i wydatkami bieżącymi jest wielkością dodatnią i wynosi 3.945.721,84 zł. Oznacza to, że zachowany został wymóg określony przepisami art. 242 ust. 2 ufp, w myśl których na koniec roku budżetowego wykonane wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż wykonane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki.
Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej okoliczności, Skład Orzekający postanowił wydać opinię pozytywną z uwagami o sprawozdaniu z wykonania budżetu Gminy i Miasta Bogatynia za 2019 rok. Jednocześnie wskazuje się, że ocena wydatkowanych środków budżetowych pod kątem celowości i gospodarności należy do wyłącznej właściwości rady gminy.
Źródło: BIP/UMiG Bogatynia
