Codziennie je mijamy często nie dostrzegając ich piękna, teraz choć przez chwilę możemy zapoznać się z ich wartością, nie tylko architektoniczną. Do końca sierpnia br. można oglądać bogatyńskie (i nie tylko) portale. Te uchwycone w Bogatyni zdaniem autorów wystawy są unikatowe
Jeden z bogatyńskich portali, for. archiwum bogatynia.info.pl
W bogatyńskiej bibliotece do końca sierpnia br. możemy oglądać wystawę "Portale w południowych Górnych Łużycach i w północnych Czechach jako świadkowie tubylczej sprawności rzemieślniczej". Zdjęcia i opisy przygotowało małżeństwo Gerd Goldberg i Christine Goldberg-Holz. Autorzy posiadają korzenie w Bogatyni (Rcichenau), pokolenie ich dziadków i babć tu mieszkało do roku 1945. W Bogatyni możemy obejrzeć 122 sfotografowane tablice z tekstem.
"Bogatynia zaciekawia dużą liczbą domów przysłupowych konstrukcji wielopiętrowej (z przechodzącymi przysłupami od cokołu do okapu) i swoimi portalami. Zabraliśmy się do portali grupując je ze względu na czas powstania lub ich ornamentykę, ze względu na rodzaj kamienia — piaskowiec albo granit lub też drewno. Do tego opracowaliśmy krótkie wyjaśniające teksty" - informują autorzy w laudacji wystawy.
Według małżeństwa Goldberg Bogatynię cechuje wielka ilość masywnych drewnianych portali, które się tu zachowały: "Te odnalezione w Bogatyni unikaty ukazujemy na 16 tablicach. Uzupełniamy tę wystawę dodatkowymi osobliwościami regionu Żytawy powstałymi z piaskowca Gór Żytawskich. (...) Bogatyńskie formy zdobienia ornamentowego portali odpowiadają czasowi ich powstania. Najstarszy datowany portal w Bogatyni pochodzi z roku 1766, najmłodszy z roku 1850".
Według autorów później formy zdobnicze były skromniejsze i mniej wagi przykładano do uwiecznienia się przez podanie daty i inicjałów w kamieniu lub w drewnie. Jak możemy przeczytać w laudacji drewniane portale bogatyńskie są do siebie bardzo podobne i chyba wszystkie pochodzą z miejscowego warsztatu rzemieślniczego. Ze względu na ilość drewnianych portali Bogatynia nie ma równej sobie miejscowości na zachód od Nysy.
Fragment bogatyńskiej wystawy "Portale w południowych Górnych Łużycach i w północnych Czechach jako świadkowie tubylczej sprawności rzemieślniczej", fot. bogatynia.info.pl
Źródło: obszerne opisy pochodzą z laudacji "Portale w południowych Górnych Łużycach i w północnych Czechach jako świadkowie tubylczej sprawności rzemieślniczej" autrstwa Christine Goldberg-Holz, tłum. Piotr Palm
