Biblioteka zaprasza na nową wystawę fotografii autorstwa Bożeny Ziobro. Ekspozycja prezentowana jest w holu biblioteki. Zdjęcia można oglądać w godzinach funkcjonowania (od 9:00 do 16:00) w okresie wakacyjnym.
Kołatki
oraz inne elementy drzwi
Kołatka to ruchomy uchwyt na drzwiach, służący do „kołatania”, czyli pukania do drzwi, nazywany również antabą. Składa się z dwóch części, często w formie lwiej głowy z ruchomą obręczą. Tego typu kołatka występowała głównie w sztuce romańskiej i gotyckiej. Współcześnie używana jest jako element dekoracyjny. Stara polska nazwa antaby to dzierżak.
W Internecie można znaleźć błędne informacje, że kołatki to klamki, tak nie jest, drzwi wyposażone są również w tradycyjne klamki.
Na Malcie nie ma drzwi bez kołatki. Ogromna różnorodność wprawia w zachwyt. Gdy to odkryłam, tak mnie zafascynowały, że wypatrywałam ich na każdym kroku. W zestawieniu z drzwiami w różnych, intensywnych kolorach stanowią przepiękny element dekoracyjny. Do tego drzwi często wyposażone są w ozdobne klamki i zamki, a także kraty, fantazyjne uchwyty do dzwonków oraz furtki z kutego żelaza. Wszystko razem stanowi niesamowicie zachwycający element kultury.
Większość domów nie ma przypisanego numeru, zamiast tego wszystkie mają nazwy własne wypisane na pięknie zdobionych ceramicznych tabliczkach produkowanych w miejscowych manufakturach. Przy wielu drzwiach zawieszone są obrazki świętych, krzyże, kapliczki.
Ciekawostką na Gozo są klucze pozostawione w zamkach na zewnątrz. Według niektórych przekazów jest to tradycja wywodząca się z okresu II wojny światowej, kiedy mężczyźni byli z dala od domu, walcząc przez długi czas. Żony zostawiały klucze w drzwiach, aby mężowie mogli wrócić do domu o każdej porze dnia i nocy. Inna interpretacja mówi, że jest to zwyczaj z lat pięćdziesiątych XX w., kiedy to na fali emigracji wielu mężczyzn opuszczało wyspę do Australii, USA czy Kanady. Kobiety zostawiały klucz w drzwiach na wypadek powrotu męża. Jest to wyraźna manifestacja społecznego zaufania, popartego bardzo niską przestępczością, ludzie często też nie zamykają samochodów.
Jako pamiątkę można przywieźć z Malty kołatki o różnych kształtach, a nawet w formie magnesów. Ja przywiozłam kołatki w postaci zdjęć – ponad 400. Na wystawie znalazła się jedynie jedna piąta z tej kolekcji.
Bożena Ziobro
Informacje na podstawie Wikipedii, opowieści przewodnika oraz obserwacji własnych.