70 lat temu Armia Czerwona wkroczyła do niemieckiej Bogatyni. Było to dokładnie 9 maja 1945 roku. W ówczesnej wsi Reichenau Dzień Zwycięstwa miał zupełnie inny wymiar

Zdjęcie: Bogatynia w latach powojennych, fot. archiwum

Kilka dni później do czerwonoarmistów dołączyły 7 i 10 dywizja piechoty II Armii Wojska Polskiego. Przez kilka miesięcy wsią zarządzała jeszcze administracja niemiecka. Żołnierze zastali tereny "worka żytawskiego" w stanie praktycznie nietkniętym przez działania wojenne.  

Jak podają źródła jeszcze tuż przed końcem II Wojny Światowej samoloty radzieckie zrzuciły na Bogatynię kilkadziesiąt bomb. Bombardowanie zabiło 2 osoby, nie wyrządzając większych szkód w substancji urbanistycznej. Więcej działań stricte wojennych nie było, jednak niemiecka Bogatynia była pogrążona w stagnacji spowodowanej m.in. przymusowymi poborami ówczesnych mieszkańców.

Polska jurysdykcja objęła władzę dopiero latem 1945 roku. Pierwszym polskim burmistrzem został na kilka miesięcy Józef Malik. Nasza miejscowość uzyskała wtedy nazwę Rychwałd. Oficjalnie nazwę Bogatynia nadano dokładnie 5 marca 1947 roku, wówczas  Ministerstwo Administracji Publicznej i Ministerstwo Ziem Odzyskanych ogłosiło w Monitorze Polskim ogłosiło przemianowanie miejscowości. Wyeliminowano tym samym, powstałe podczas tzw. "dzikiego nazewnictwa", określenia takie jak Rychwałd i Rychnów.

To, że Bogatynia będzie przynależna Polsce wcale nie było takie pewne. Dopiero w wyniku konferencji poczdamskiej (17.07 – 02.08.1945), a także podobno na specjalną prośbę Józefa Stalina Bogatynia została włączona do tzw. ziem odzyskanych, przyłączonych do Polski. Przez cały 1945 rok w Bogatyni osiedliło się 151 Polaków. Przed wojną na terenie "worka turoszowskiego" mieszkało przeszło 30 tys. mieszkańców. W Bogatyni znajdowała się nietknięta infrastruktura przemysłowa, dlatego nie spieszono się z wysiedlaniem mieszkańców. Transporty z Bogatyńskimi Niemcami wyjechały dopiero jesienią 1946. Według spisu z 1947 w Bogatynia mieszkało jeszcze 1,3 tys. obywateli narodowości niemieckiej.

 

W tekście wykorzystano informacje na podstawie „Bogatynia i okolice – zarys dziejów” – autorzy: Marian Iwanek, Elżbieta Orłowska; „Polskie Górne Łużyce” – autor: Waldemar Bena

Tekst archiwalny (vide 66 lat temu Armia Czerwona wkroczyła do Bogatyni)

 

W celu zapewnienia jak najlepszych usług online, ta strona korzysta z plików cookies.

Jeśli korzystasz z naszej strony internetowej, wyrażasz zgodę na używanie naszych plików cookies.